Elk kind is verschillend. Natuurlijk weet je dat. Maar toch: het eerste kind komt -net als alle volgende- zonder gebruiksaanwijzing. Als ouder zoek je met vallen en opstaan hoe je dat kleintje het best aanpakt om het zonder al te veel crisis en drama groot te krijgen. Daarnaast hebben jij (en eventueel ook je partner) bedacht hoe jullie willen opvoeden en wat daarin voor jullie belangrijk is Een combinatie van deze twee, bepaalt vervolgens ook voor alle volgende kinderen welke opvoedingspap er wordt ingelepeld.
En dan stel je vast dat al die trucs en maniertjes bij je tweede kind toch niet zo succesvol zijn.
ALLEMAAL ANDERS
Elk kind is anders. Een torenhoog cliché en toch lijken we te denken dat we hen op net dezelfde manier kunnen opvoeden. Meer zelfs, we maken daar een punt van: gelijke opvoeding én evenveel aandacht.
Not dus. Je kinderen reageren niet allemaal hetzelfde, ook al verkeren ze (samen) in dezelfde situatie. Dit komt omdat ieder zijn eigen karakter of temperament heeft. De ene is een spontane babbelkous, terwijl de ander eerder stilletjes aan de zijlijn blijft staan. En als jij je stem verheft, zie je je ene kind angstig wegkruipen, terwijl de ander zijn borst al nat maakt om jou eens fel wat weerwerk te bieden.
EEN GOEDE MATCH?
Daar sta je dan met je opvoedingsplan. In dat geval zijn er 2 opties. Sommigen zetten door op de ingeslagen weg. Het goddelijke plan is heilig en elke kleine volgeling zal in de pas lopen. Wat voor jullie dan een 'brave dochter' is, is vaak niet meer dan een plichtbewust en volgzaam schaapje, met dank aan haar karakter. Maar ongetwijfeld hebben jullie ook een zwart schaap of 'koppig kleintje' dat de hakken in het zand zet, alles in vraag stelt of zelfs doodleuk de andere kant op loopt. Eveneens met dank aan het karakter. Niet?
Soms 'matcht' de opvoedingsvisie van ouders met het temperament en de behoeften van hun kind als vanzelf en dat is fijn. Maar soms lijkt jouw aanpak eerder haaks te staan op hoe je kind ontwikkelt en lijkt je grote opvoedingsdroom niet te passen bij het karakter van je kleintje. En dan ervaar je spanning, kortsluiting of zelfs ronduit conflict.
Opvoeden is geen steriel stappenplan, maar een dynamisch proces van goed voelen en vervolgens geven wat je kind nodig heeft, uiteraard gebaseerd op de waarden die jullie hierbij aan je kinderen willen meegeven.
RESPONSIEF IS HET CODEWOORD
Respons-watte? Wel : een kind heeft niet alleen een karakter dat om een bepaalde zorg vraagt, maar ook sterke ontwikkelingsbehoeften.
Als ouder sta je voor de opdracht om goed te voelen en te begrijpen hoe elk van je kinderen ontwikkelt en welke noden die bijgevolg heeft. Zo is het voor alle kinderen belangrijk om steeds meer zelfstandigheid en zelfredzaamheid te ontwikkelen, maar het ene kind wil alles al 'zelluf doen' wanneer die amper 5 is, terwijl een ander op 14 nog steeds vraagt om te komen checken of al de shampoo uit haar lange haren is.
Er is geen opvoedingsbijbel die omschrijft wanneer dit 'moet'. Er zijn enkel een voelende mama en papa en hun kind die samen groeien door voortdurend te checken wat zowel karakter en ontwikkeling nodig hebben om uit te groeien tot een stevige, krachtige persoonlijkheid. En die weg is voor elk van je kinderen verschillend...